poniedziałek, 21 grudnia 2015

Fotografując rzeczy rejestrujemy ruch

W tym wątku chcę nieco przybliżyć sposób fotografowania przedmiotów będących w ruchu.
Postaram się pokazać w jaki sposób można na wykonywanych zdjęciach ruch "zamrozić" lub podkreślić wrażenie jego dynamiki.

Dla "zagmatwania" sprawy proponuję małe porównanie.

Zastanówmy się, która wartość czasu jest dłuższa
1/20 sekundy czy 1/200 sekundy?
Oczywiście, że czas 1/20 s jest dłuższy od czasu 1/200 s.

Dlaczego o tym mówię?

Każdy fotografowany motyw jest w w mniejszym lub większym stopniu oświetlony.
Aby matryca aparatu była w stanie zarejestrować interesujący nas obraz, musi otrzymać pewną ilość światła. odbitego od danego motywu. Do tego celu służy migawka, która odsłania na odpowiedni czas, a następnie zasłania z powrotem matrycę.

Koniec teorii, będą przykłady.

I. Wenecja

01. Jeśli kogokolwiek z mieszkańców Legnicy zapytamy o Kozi Staw, to zaledwie parę osób da prawidłową odpowiedź. Ale zapytajmy tylko, gdzie jest Wenecja, to wszyscy wskażą  stawek znajdujący się na skraju legnickiego parku..


Na pewno zauważyliście fontanny. Pokażę Wam cztery zdjęcia, które wykonałem jednej z nich, stopniowo wydłużając czas otwarcia migawki.
Zwróćcie uwagę na wygląd strumieni wody.

02. Czas otwarcia migawki = 1/400 s


Na zdjęciu widoczne są pojedyncze krople wody.

03. Wydłużam czas otwarcia migawki do  1/100 s


I teraz pojedynczych kropli widać mniej.

04. W dalszym ciągu wydłużam czas otwarcia migawki, tym razem do 1/20 s



W tym ujęciu praktycznie już nie widać pojedynczych kropli wody.

05. A teraz wybiorę otwarcie migawki = 1/10 s


Tu czas otwarcia migawki jest najdłuższy i dlatego  strumienie wody zostały najbardziej rozmyte.
Niektórzy mówią, że woda wyszła "puszysta". Można porównać z poprzednimi zdjęciami.


II. Wazonowa fontanna

Teraz przejdziemy się w głąb parku i "wykorzystamy" inną fontannę. której element w kształcie flakonu nie trzyma pionu (nawet mi się rymło)


06.  Czas otwarcia migawki = 1/60 s.



Podoba się to ujęcie? Słyszę achy i ochy. Ale ja stwierdzam, że obrazek nie jest zbyt atrakcyjny.
Strumienie wody są ledwo widoczne i ich ruch został zamrożony. Zmieniamy czas naświetlania na dłuższy


07. Czas otwarcia migawki = 1/30 s.


Teraz można wołać achy i ochy.
W tym ujęciu czas otwarcia migawki jest dwukrotnie dłuższy od czasu jaki został użyty
w poprzednim zdjęciu i dlatego też na matrycy zdążyło się zapisać dwukrotnie więcej kropel wody. a ich ruch został bardziej rozmyty.
Ale to nie wszystko, czy widzicie jeszcze jakąś różnicę w obydwu zdjęciach?
Popatrzcie na cień na "wazonowym" elemencie fontanny.
W pierwszym ujęciu słońce oświetla fontannę z boku.
Natomiast w drugim zdjęciu zmieniłem pozycję (dałem skok w bok) i wykonałem je "pod światło",
Takie ustawienie spowodowało efektowne podświetlenie przez słońce strug wody.
Jest jeszcze jeden czynnik, który wykorzystałem w trakcie wykonywania tego zdjęcia, a mianowicie odczekałem na lekki podmuch wiatru, który dodatkowo rozwiał strugi wody.


08. Ta sama fontanna widziana z dalszej perspektywy,


również fotografowana "pod światło" i z powiewem (a może z polotem).


III. Wodotryski i spora fontanna

Przejdziemy się na drugi kraniec parku.

Nie będzie zgadywanek, tylko od razu powiem, że na rejestrację ruchu na zdjęciu ma wpływ
również odległość danego przedmiotu od aparatu fotograficznego.

09. Czas otwarcia migawki = 1/25 s.


Widzimy, że najbliższy wodotrysk jest najbardziej rozmyty.


10. Czas otwarcia migawki = 1/100 s.


Czas krótszy (czterokrotnie) od poprzedniego. Rozmycie dalszych wodotrysków jest mniejsze.


11. Czas otwarcia migawki = 1/400 s.


Ruch wody prawie zamrożony. Zdjęcia wodotrysków również były wykonane "pod światło".


12. Jesteśmy w tym samym miejscu, robimy zdjęcie fontannie

.
Podoba się? Taaak?.
A ja mówię, że ujęcie jest do kitu. A dlaczego?
Fontann nie należy fotografować na tle jasnego nieba, ponieważ wtedy na zdjęciach strugi wody stają się niewidoczne.


13.  Należy nieco "zboczyć" i powtórzyć ujęcie, tak jak niżej.


A efekt będzie o niebo lepszy. Fontanna jest bardziej fotogeniczna na ciemniejszym tle.

Otoczenie jest urocze, my mamy dużo czasu, więc poszukamy odpowiedniego oświetlenia, innego tła i ciekawego miejsca na nasze ujęcia. Popatrzmy na cienie a zorientujemy się z jakiego kierunku słońce oświetlało dana scenę.


14. Czas migawki 1/30 s. Słońce z lewego górnego rogu.


Wodotrysk widoczny przy lewej krawędzi jest bardziej rozmyty od tych, które znajdują się w głębi kadru

15. Czas migawki 1/60 s. Słońce z lewego boku



16. Czas migawki 1/50 s. Zdjęcie wykonano pod słońce


Jeżeli wykonujemy zdjęcie pod słońce, baczmy aby ono nie świeciło bezpośrednio w obiektyw, gdyż to zepsuje nam obrazek. Starajmy się z aparatem ustawić w cieniu. .

17. Czas migawki 1/50 s. Zdjęcie wykonane prawie pod słońce. które świeciło z góry, nieco z lewej.


W fotografii krajobrazowej słońce i wiatr to para przyjaciół. Podmuch wiatru wzmocnił "puszystość" strug wody.


18. Czas migawki 1/50 s. Zdjęcie zostało wykonane prawie pod słońce. które świeciło z góry z lewego rogu kadru..


19. Czas migawki 1/50 s. Zdjęcie wykonane prawie pod słońce. które świeciło z góry, nieco z lewej.



20. A teraz cofniemy się nieco w czasie. To zdjęcie wykonałem we wrześniu 2010 r


Proszę zwrócić uwagę na oświetlenie. Było późne popołudnie i słońce znajdowało się w niskim położeniu. Jego ciepły wrześniowy blask ładnie z boku oświetlił ten zakątek.
Tego typu światło fotografowie nazywają złotą godziną.


Zatrzymajmy się na chwilę przed dalszą drogą i spójrzmy nieco za siebie.

Porównajcie zdjęcia fontanny 13 do 20.
Strugi wody są jasne i nieregularne, więc kiedy wychodzą najlepiej na zdjęciu?
Właśnie, wtedy gdy tło jest bardziej ciemne a jego struktura jest gładka.

Tę zasadę stosuję w czasie robienia swoich zdjęć. Obserwuję motyw główny, i ustawiam się z aparatem przechodząc w lewą, bądź prawą stronę do momentu, gdy uzyskam dla niego najkorzystniejsze tło.
A wtedy ten aktor, który gra główną rolę wybija się na plan pierwszy tym mocniej, im bardziej jest wspomagany przez aktorów drugoplanowych.


21. Miejsce jest zaciszne i pełne uroku. Dlatego bardzo często jest


wykorzystywane przez fotografów do wykonywania  zdjęć plenerowych nowożeńcom.

IV. Fontanna i samochody 

22.  Czas otwarcia migawki = 1/25 s.


Woda została rozmyta, a przechodnie w tle wyszli nieporuszeni


23.  Czas otwarcia migawki = 1/10 s.


Rozmycie wody jeszcze większe, a przejeżdżający z prawej strony samochód zamienia się "w ducha".


Właśnie, chcemy atrakcyjnie sfocić nasze "furki" w czasie jazdy. Jakie otwarcie migawki do tego celu użyć?

24. Czas otwarcia migawki = 1/500 s.


Kierowca popełnił wykroczenie parkując pojazd na przejściu dla pieszych?
Nie, to krótki czas migawki zamroził ruch samochodu.
Ale kierowca i tak popełnia wykroczenie, ponieważ w czasie jazdy korzysta z telefonu.
Ha, mamy go.


Nie chcemy statycznych ujęć, chcemy pokazać ruch. Może sfocimy większy pojazd i wtedy uzyskamy lepszy efekt?

25. Czas otwarcia migawki również 1/500 s.


Bryka bardziej wypasiona, lecz efekt taki sam jak poprzednio.
Ruch również został zamrożony. Więc wydłużymy czas działania migawki.


26. Czas otwarcia migawki = 1/125 s.


Już widać, nastąpiło rozmycie obiektu symulujące ruch pojazdu.
Ale to jeszcze nie to, o co nam chodzi.Może efekt będzie lepszy, jeżeli użyjemy dłuższego czasu otwarcia migawki?


27. Czas otwarcia migawki = 1/15 s.


Nie, nie tędy droga. Musimy spróbować czegoś innego.



28.  A może tak? Czas otwarcia migawki = 1/20 s i zdjęcie wykonamy innym sposobem.


I to jest to, o co nam chodziło. Efekt ten jest zwany panoramowaniem, a w jaki sposób go uzyskałem?
Skierowałem aparat na zbliżający się pojazd i cały czas podczas jego jazdy utrzymywałem go w celowniku. Gdy pojazd był na przejściu, nacisnąłem spust nie przerywając ruchu aparatu zgodnie z kierunkiem jazdy auta. Samochód wyszedł nieporuszony, widać tylko obrót kół, a tło zostało rozmyte.


29.  Fotografowie dla uzyskania na zdjęciu większej dynamiki ruchu wykorzystują efekt jak niżej
Czas otwarcia migawki = 1/20 s.


Jest to poprzednie ujęcie, lecz wykadrowane "po skosie"


30. Czas otwarcia migawki = 1/30 s i zapolujemy na inny pojazd.



Rozmycie tła mniejsze niż poprzednio. Lecz proszę zwrócić uwagę na pewien szczegół.
Pomiędzy mną, a pojazdem znalazł się słupek z reklamą i jego rozmycie trochę "zabrudziło" sylwetkę samochodu.. W trakcie robienia takich ujęć dbamy o "czystość przedpola"

V. "Złomowanie?"

Nie, nie będziemy kasować powyższych pojazdów. To mój żarcik związany z poniższym obrazkiem, a szczególnie uzyskanym efektem, czyli zoomowaniem.

31. Czas otwarcia migawki 1/30 s.


A jakim sposobem uzyskałem ten efekt?
W trakcie naciskania spustu migawki należy jednocześnie dosyć szybko "zwiększać zoom"
(wydłużać ogniskową obiektywu)


32. Fotografowie efekt "zoomowania" wykorzystują dla podkreślenia dynamiki ruchu uczestników różnych sportów.


Ale zoomowanie w trakcie wykonywania zdjęcia, to już jest inna bajka i wyższa szkoła jazdy.

VI. Niespodzianka

33.  A teraz element zaskoczenia. Jak powstaje tęcza?


Po prostu, w czasie dużego rozpylenia wody w powietrzu. przy nisko położonym słońcu, kropelki wody działają jak mikroskopijne pryzmaty. A kto widział tęczę nie na niebie, lecz w innym miejscu? I gdzie również może się przytrafić duże rozpylenie kropelek wody?


34.  Prawda, macie rację. Efekt ten możemy zobaczyć przy fontannach i  wtedy, gdy strażacy pokazowo leją wodę

Czas otwarcia migawki = 1/40 s.


Oczywiście musi to być również pora dnia kiedy słonce znajduje się w niskim położeniu.
Jednocześnie tło fontanny powinno być ciemne. W tym przykładzie słońce znajdowało się za moim prawym ramieniem. Część fontanny znajduje się na jasnym tle, ale tu nie miałem wyboru.

A fotografowanie jasnych przedmiotów na jasnym tle czyli High key, to też inna bajka.


35.  Czas otwarcia migawki = 1/100 s.


Odczekałem chwilę na zmianę pozycji słońca i wykonałem następne zdjęcie.


36.  Czas otwarcia migawki = 1/500 s.


 Tęcza pojawiła się w innym miejscu.


A teraz możesz obejrzeć szerszy widok z parku w Legnicy
Po wyświetleniu panoramy należy ją powiększyć klikając w nią myszką  i można ją oglądać przesuwając strzałkami
"w prawo", "w lewo"

http://iv.pl/images/43384153135478392207.jpg


http://iv.pl/images/80986487446993777692.jpg


http://iv.pl/images/18264652446341364072.jpg

Jeżeli podobały Ci się poprzednie panoramy, to zapraszam na jeszcze jedno ujęcie wykonane w jesiennych barwach

http://iv.pl/images/27530447221544202777.jpg


VII. Trochę wyliczeń

Ta część nie jest obowiązkowa i można ja pominąć w czytaniu. Pobawimy się w małe wyliczenia.

Weźmy pod uwagę samochody z poz. 25 i 27
Obydwa poruszały się z prędkością ok. 60 kilometrów na godzinę. Policzmy jaką odległość pokonały w ciągu 1 sekundy. (60 000 m : 3 600 sek. = 16,7 m/sek.)

Zdjęcie 25 wykonałem wykorzystując szybkość migawki 1/500 s

16,7 m podzielić na 500 to = ok. 0,04 m czyli 4 cm.
W czasie 1/500 sek. samochód przemieścił się na odległość 4 cm., czyli niezauważalnie.

Zdjęcie 27 wykonałem wykorzystując szybkość migawki 1/15 sek.

Szybkość samochodu również  60 km/h czyli 16,7m/s

16,7 m podzielić na 15 to = ok. 1,11 m

W czasie 1/15 sek. samochód przemieścił się na odległość 1,11 m, a to spowodowało "rozmazanie" jego sylwetki na matrycy aparatu.

Chyba jasne?




2 komentarze:

  1. Janku, przeczytałem i obejrzałem. Zdjęcia bardzo mi się podobały, a efekty wydają się łatwe do uzyskania, chociaż zapewne tylko dlatego, że dobrze je opisałeś, bo same łatwe nie są. Powiem Ci, że jednak największe wrażenie zrobiły na mnie kolory lata widocznego na zdjęciach. Bajeczne kolory, przy których to wszystko, co widuję w zimie w górach, jest bardzo smutne i monochromatyczne, mimo iż też jest kolorowe. O tej porze roku często nie chce mi się wierzyć, patrząc na przykład na takie zdjęcia, że pół roku wcześniej mogło być tak ładnie.
    Kupę pracy włożyłeś w post. Gratuluję.
    A park macie piękny, Janku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Napracowałem się, mówisz Krzysztof?
      Tak, to prawda. Zdjęcia które pokazałem w moim temacie zostały wykonane w różnych dniach września 2012 r. Wtedy na Forum Ogrodniczki kilka osób zapytało mnie, w jaki sposób można wykorzystać ustawienia czasu migawki. A ja chcąc im pomóc, opracowałem "materiały naukowe", które wykorzystałem również w tym temacie.
      Masz rację. Park jest piękny i rozległy. Kiedyś musisz go odwiedzić i wierz mi, dnia by Ci nie starczyło na jego zwiedzanie. A miałbyś się czym zachwycać. Ten zakątek, który pokazałem na swoich zdjęciach ujrzałem pierwszy raz w 1965 r i byłem nim oczarowany. Popołudniami, a szczególnie w weekendy park jest pełen ludzi. Ja swoje zdjęcia wykonywałem w dni powszednie o wczesnej porze dnia, dlatego na fotografiach nie widać dużo osób.

      Usuń